NLP ve Meta Model

Meta Model

İletişim kurmaya çalışırken, karşınızdaki kişilerin size ne söylemeye çalıştıklarını, kullandıkları sözcüklerin gerçekten ne anlama geldiklerini açık bir şekilde öğrenmek istemenize yol açabilir. Tehdit ya da engel, bir fırsata dönüşebilir. Bunun için META MODEL denilen NLP Yöntemini kullanabilirsiniz.

Meta Model, belirsizlik içeren dil kalıplarını daha iyi anlayabilmeniz için oluşturulmuş bir modeldir. Özel sorular eklenerek güçlendirilmiştir. Gerek iş hayatımızda gerekse özel hayatımızda öyle anlar vardır ki, ne söylediğimize dikkat etmemiz, açık ve kesin bir ifadeye sahip olmamız hayati önem taşır. Eğer bir sağlık ve güvenlik memuru iseniz ve şu ifadeyi kullanırsanız: ‘Yangın çıkma riskinden dolayı orada çok fazla insan toplanmamalıdır!’. Bu açık seçik bir ifade olmayacaktır.

Diğer bir örnek olarak, eğer bir takdir toplantısında: ‘Bölümünüzdeki diğer çalışanlarla hiç işbirliği yapmıyorsunuz!’, derseniz, başkalarının doğru ve geçerli bir yanıt vermelerini sağlayacak bir bilgi vermiş olmayacaksınız.  Bu sizin tam bir beceriksiz olduğunuzu göstermez, onların bildiğini sandığınız bazı bilgileri onlara sağlamadığınızı gösterir.

Bazı başka zamanlarda da, tam bir kesinlik içermeyen ifadeler karşıdakinin hoşuna gidebilir. Özellikle bizim ‘kısaltılmış’ konuşmalarımızı anlayan birisiyle konuşuyorsak ya da bizi dinleyenin yaratıcılığını cesaretlendirmek istiyorsak.

Dil üzerine yapılan araştırmalar, bize, dilin ‘derin’ ve ‘yüzeysel’ yapı seviyeleri arasında bir farklılık olduğunu göstermiştir.

Derin dil yapısının tanımı, sizin mesajınızı iletmek için sözcükleri söylemenizden önce ‘bilinçaltı yoluyla mesajı tam ve bütün olarak deneylemenizi’ içerir.

Yüzeysel yapının tanımı ise sizin hem içsel olarak kendinize konuştuğunuz (kişisel kısaltmalarınızla) hem de dışsal olarak başkalarına ‘konuştuğunuz sözcükleri’ kapsar.

Derin yapı, bir deneyimle ilgili bildiğimiz her şeydir ve bilinçdışıdır. Bazı yanlarını sözcüklere dökebiliriz, bazı yanlarını dökemeyiz. Deneyimlerimizi sözcüklere dökerken, derin yapıdan hareketle yüzeysel bir yapı kurarız. Deneyimin derin yapısını, ‘sözcükleri’, ‘tonu’ ve ‘beden dilini’ kullanarak, başkalarıyla iletişimde kullanacağımız bir yüzeysel yapıya dönüştürürüz.

Bu yüzeysel yapı, silmeler, çarpıtmalar ve genellemeler dolayısıyla hiçbir zaman derin yapıdaki her şeyi kapsayamaz.

Eğer sizin derin dil yapınızdaki bütün düşünceleri kelimelere dökerseniz, kısa bir anlatım bile çok uzar ve siz de dinleyicilerinizi kaybedersiniz.

Derin yapı ile yüzeysel yapı arasında biz deneyimimizi ‘sileriz’, ‘çarpıtırız’ ve ‘genelleştiririz’. Sonra da sözcükleri kullanarak temsil ederiz.

Meta Model sizin, karşınızdaki insanın ‘derin dil yapısında’ var olan ve gelen mesajı silen, çarpıtan ve genelleştiren özellikler hakkında bilgi edinebilmenizi sağlar.

Bu sizi, mesajınızın doğru anlaşılıp anlaşılmadığı hakkında endişelenmekten kurtarır. Boşlukları doldurabilirsiniz ve böylelikle anlamı bütünleyebilirsiniz.

Eğer ‘Bunu bana neden söyledin?’, ‘Sen benim ne yapmamı istiyorsun?’ örneklerindeki gibi çeşitli endişeleriniz varsa, Meta Model size bunları açığa çıkartabilmenizi sağlayacak bir dizi seçkin soru sağlamaktadır.

Eğer bu seçkin soruları sormazsak, aslında zorunlu olmayan yanlış anlaşılmalar ortaya çıkabilir ve çatışmalı yollara sürüklenebiliriz.

NLP Türk