Temsil
sistemleri bizim duyusal bilgiyi kodlama ve dünyamızı deneyleme şeklimizdir. Bu
bilgi edinme süreci içsel olarak temel duyularımız yoluyla temsil edilir.
Farklı kanalları kullanarak bilgiyi içimize sunmamızdır. NLP çalışmalarında
geçen temsil sistemleri şunlardır. Görsel Temsil Sistemleri, İşitsel Temsil
Sistemleri, Duygusal/Dokunsal Temsil sistemleri,
Tatsal
Temsil Sistemleri, Kokusal Temsil Sistemleri.
Herkes
bunlardan birini ağırlıklı olarak kullandığı için algılamalarda ve ifadelerde
farklılık olmaktadır.
Tercih
edilen Temsil sistemi bir bireyin bilinçli olarak düşünmek ve deneyimlerini
düzenlemek için kendisine özgü olarak kullandığı temsil sistemidir. Kişinin
düşünce ve deneyimlerini organize ederken ‘genellikle’ kullandığı temsil
sistemidir. Bunu kullanmak ona kolay gelir.
Temsil
sistemlerini bildiğiniz insanlarla çok daha sağlıklı iletişim kurabilirsiniz.
Bilgi edinme süreci içsel olarak temel
duyumlarımız yoluyla temsil edilir.
Tırnak
içinde yazılı kelimeler, duyumlar için kullanılan NLP terminolojisidir.
Sinirsel
bir zarar ya da hasar görmediğimiz sürece bu duyumlarımızı kullanarak hepimiz
‘Kendimize Göre’ görürüz, işitiriz,
duygulanırız, tat alırız ve koku duyarız.
Gerçeklik Haritalarımız
Algıladığımız şey gerçekliğin bir
haritasıdır. Bu konudaki NLP önvarsayımı şudur : “İnsanlar gerçekliğin
kendisine değil, gerçekliğin haritasına tepki
verirler.”
Haritaların farklı olduğunu
gerçekten anladığınızda tepkileriniz, tutumlarınız değişecektir. Sabır ve
hoşgörü sahibi olacaksınız, saygınız artacak.
İnsanlar ‘Gerçeklik Haritalarını’
kendileri yaparlar ve sonra da onun içinde yaşamak zorunda kalırlar. Gerçeklik
Haritalarının üretilişiyle ilgili iki nokta :
1.
Duyularınızı ‘Dışarıda’ kullanım biçiminiz, içerideki
düşünüşünüzü ve deneyiminizi etkiler.
2.
Duyularınızı ‘İçeride’ kullanım biçiminizi
değiştirerek, deneyiminizi değiştirebilirsiniz.
Beynimiz, doğal bir sanal
gerçeklik makinesi gibidir. İçimizde istediğimiz deneyimi yaratabilecek,
inanılmaz bir yeteneğe sahibiz. Örneğin :
1.
Acı bir anımızı hatırlamak bizi üzüntüye boğar.
3.
Hoş bir anımızı hatırlamak tekrar gülümsememize ve aynı
hoşluğu yaşamamıza yol açar. Virginie Satir en başarılı aile terapistlerinden
biridir. Olumlu çağrışımları kullanır. Çiftlerden birbirlerine ilk günlerdeki
gibi sevgiyle bakmalarını ve sevgiyle konuşmalarını ister!
2.
Limon yediğinizi hayal edin, tükürük salgılamaya
başlarsınız. Trans ve meditasyon çalışmalarında bu yüzden ‘deneylemek
istediğiniz’ olumlu düşüncelere odaklanırsınız.
Deneyimlerimizi, duyularımızı
kullanarak düşünürüz. Dolayısıyla NLP’de ‘Duyularımıza’, ‘Temsil Sistemleri’
denir!...
Beş tane temsil sistemi vardır :
1. Görme Duyusu Görsel Temsil Sistemi G
2. İşitme Duyusu İşitme Temsil Sistemi İ
3. Hissetme Duyusu Dokunsal Temsil Sistemi D
4. Tatma Duyusu Tatsal Temsil Sistemi T
5. Koklama Duyusu Kokusal Temsil Sistemi K
Temsil sistemlerimiz aracılığıyla
her an içsel dünyamızı yaratırız.
Dışarıda hangi duyuyu tercih edeceğimize dair
yeteneklerimizi nasıl geliştiriyorsak, içeride de aynını temsil sistemlerimizle
yaparız.
Temsil Sistemleriyle ilgili
‘Tercihleriniz’ nelerdir? Joseph O’Connor şu saptamaları vurguluyor :
1.
Görsel tercih resim, iç dekorasyon, moda, görsel
sanatlar, televizyon, sinema, resimsel terapi, sembolizm,matematik ve fizik
alanlarıyla ilgilenmenizle kendini belli eder.
2.
İşitsel tercih dil, yazı yazma, tiyatro, müzik, eğitim
ve konferanslardan hoşlanmanızla kendini belli eder.
3.
Dokunsal tercih spor, jimnastik, atletizm, marangozluk,
el becerileri ve dokunsal terapi yöntemlerine ilgi duymanızla kendini belli
eder.
4.
Temsil sistemleriyle ilgili ‘Tercihlerinizi’ öğrenin.
Güçlü yönlerinizi ve potansiyellerinizi öğrenin. Çoğu insan müzik, resim veya
matematik alanında yeteneklerinin olmadığını düşünür. Aslında tek sorun, bu iş
için en uygun olan ‘Temsil Sistemini’ kullanmamalarıdır. Müzik tercihi, içinizde sesler duyma
yeteneğini gerektirir. Resim ve Çizim
tercihi, görsel temsil sisteminizi gerektirir. Fen Bilimlerindeki akademik
öğrenme, aynı anda çok fazla bilgiye erişim yeteneğini gerektirir. Bunun için
de görsel temsil sistemini kullanmanız gerekir.
NLP çalışmalarında, görsel sistemini
kullanmayan çocuklara ‘İmgeleme’ öğretilmektedir. NLP eğitimlerinde insanlar,
daha önce kendilerinde varolmayan bazı yetenekleri kazanabilmektedir. Pembe bir
panter imgelemesini istediğinizde ondan bunu sağ yukarıya doğru bakarak
uygulamasını istemelisiniz. (sağ elini kullananlar için)
Bir ‘Deneyimi’ tekrar
canlandırırken, onu oluşturmak için temsil sistemlerinden birini seçersiniz ve
kullanırsınız. Buna ‘Öncü Sistem’ denir. Sol yukarıya doğru bakarak
uygulamasını istemelisiniz.
Eğer sizin ‘Öncü Sisteminiz’
‘Görsel’ ise bilgisayarınızdaki gibi ‘üzerine tıklarsınız’ ve bütün program
açılır.
Bir müzik parçasının ilk birkaç
notasını mırıldandığınızda tamamının aklınıza gelmesi de ‘İşitsel’ öncü sistemi
örneğidir. Sola doğru bakarak mırıldanmasını istemelisiniz.
Bir olayla ilgili hatırladığınız
ilk yoğun duygunun size bütün olayı yaşatması ise ‘Dokunsal’ öncü sistem
örneğidir. Bunu sağ aşağıya doğru bakarak hatırlamasını istemelisiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder